Author
History of Europe
by Agnieszka Sterczewska, 2010
Układ Warszawski - Traktat o przyjaźni, współpracy i wzajemnej pomocy. Traktat był wspierany przez deklarację w Bukareszcie. Polskim zadaniem było zapewnienie płynnego przejścia od Armii Czerwonej i transportu dostaw do Europy Zachodniej. Innymi członkami paktu były panstwa publiczne w krajach socjalistycznych Europy poza Federacyjną Republiką Ludową Jugosławii. Członkowie Układu Warszawskiego mieli bronić się nawzajem w przypadku ataku na jednego z nich. UW był głównym przeciwnikiem paktu NATO, powstałego w 1949 roku.
Układ Warszawski sygnował w ciągu swego istnienia tylko jedną operację wojskową – operację "Dunaj". 21 sierpnia 1968 przeprowadził interwencję podczas Praskiej Wiosny w Czechosłowacji. Nie była to jednak interwencja Układu jako takiego, lecz jedynie jego 5 członków – NRD, Bułgarii, Węgier, Polski i ZSRR, W ten sposób została wypełniona tzw. doktryna Breżniewa-zwana jest także doktryną "ograniczonej suwerenności". Stwierdzala ona, że w krajach Układu Warszawskiego obowiązuje ograniczenie suwerenności państw członkowskich na rzecz interesów wspólnoty socjalistycznej, czyli ZSRR.W interwencji wzięło udział 750 000 żołnierzy, 6300 czołgów i 800 samolotów. Szacuje się, że zginęło około 200 osób. Swiadczy to o tym, ze doktryna polityki zagranicznej była tylko działaniem propagandowym. Na szczycie w Bukareszcie w 1989 roku zdecydowano o odejściu od doktryny Breżniewa. Po przemianach w latach 1989-1990 państwa członkowskie postanowiły, że stacjonujące w krajach Układu wojska radzieckie powinny opuścić terytorium tych państw. 25 lutego 1991 roku w Budapeszcie podpisano umowę o zaprzestaniu współpracy wojskowej w ramach Układu, 1 lipca 1991 roku w Pradze rozwiązano struktury polityczne. Oznaczało to ostateczną likwidację Układu Warszawskiego.
Udział państw bloku sowieckiego w Układzie Warszawskim był zabójczy dla ich budżetów. Obecnie jest to bardzo odczuwalne w krajach, które kiedyś należały do tej organizacji, bowiem dużą część produkcji stanowiły zakłady zbrojeniowe, które tworzyły przestarzały sprzęt wojskowy na potrzeby państw członkowskich.
Układ Warszawski wzbudzał duży respekt dowódców NATO. Uważano, często na wyrost, że posiada on wysoki poziom gotowości bojowej, dobry poziom wyszkolenia wojsk oraz nowoczesne uzbrojenie. Po wkroczeniu wojsk Układu do Czechosłowacji w 1968 r. dowódca 7 Armii Polowej USA gen. J.H. Polk uznał, że była to operacja wojskowa "najwyższej klasy", dobrze zorganizowana i skoordynowana, właściwie zamaskowana i szybka. Nalezy jednak pamietac, ze pakt NATO uznano za glownego przeciwnika ukladu Warszawskiego.
Moim zdaniem widzimy aktualnie słabość NATO. Potwierdzeniem tego jest na przyklad brak mozliwosci pokonania i zakonczenia wojny z grupą terrorystów w Afganistanie. Rowniez slowa prezydenta Rosji, ze „rozszerzenie Paktu Północnoatlantyckiego na wschód jest zagrożeniem dla jego kraju” mozemy odbierac za ironiczne. Można powiedzieć, że Moskwa wraca do retoryki znanej z czasów zimnej wojny, majacej na dzien dzisiejszy duzo wieksze zagrozenie dla NATO.
Prawda jest taka, ze obecną sile lub slabosc NATO, za kilka lat oceni historia.